W kontekście zastosowania nowoczesnych technologii w przemyśle często pojawiają się pojęcia takie, jak automatyzacja i robotyzacja procesów produkcyjnych. Niekiedy stosowane są zamiennie, lecz nie oznaczają tego samego, choć rzeczywiście obydwa wiążą się z modyfikacjami wykorzystywanych w przedsiębiorstwie rozwiązań i zwiększaniem efektywności pracy. Wyjaśniamy, jakie są pomiędzy nimi różnice oraz jakie są korzyści z ich wprowadzenia we własnej firmie.
Jakie są różnice między automatyzacją i robotyzacją procesów produkcyjnych?
Mówiąc o automatyzacji i robotyzacji procesów produkcyjnych, należy zaznaczyć, że pierwsze z pojęć jest pojęciem szerszym od drugiego. Każda robotyzacja jest w praktyce automatyzacją, lecz automatyzacja nie musi oznaczać robotyzacji. Zautomatyzowanie produkcji polega przede wszystkim na zastosowaniu pewnych automatycznych lub półautomatycznych rozwiązań, które usprawnią procesy. W praktyce służą do niej np. czujniki, sterowniki lub systemy monitorowania pracy. Niekoniecznie muszą one zastępować człowieka, lecz współpracują z nim, ułatwiając i skracając poszczególne czynności. Czynnik ludzki może być też zastępowany w najprostszych, powtarzalnych pracach. Robotyzacja produkcji nazywana jest bardziej szczegółową i zaawansowaną automatyzacją. Projektowane są w niej roboty, które mają rzeczywiście zastępować ludzi, niekiedy nawet naśladując ich ruchy. Powoduje to, że linia produkcyjna składa się z ludzi i maszyn pracujących obok siebie. Zrobotyzowanie dzięki większej szczegółowości cechuje się również większą elastycznością. Poszczególne oprogramowania mogą być dostosowywane do rozwijających się technologii czy zmiennych warunków na rynku, a także bieżących potrzeb produkcyjnych.
Na czym bazują automatyzacja i robotyzacja procesów produkcyjnych?
Bazą do automatyzacji i robotyzacji procesów produkcyjnych są indywidualnie zaprojektowane urządzenia oraz oprogramowanie. W przypadku pierwszej z nich przede wszystkim są to linie montażowe, które przyspieszają i pozwalają skoordynować pracę pomiędzy poszczególnymi stanowiskami. Oprócz nich powszechnie wykorzystuje się monitoring produkcji w postaci czujników i rejestratorów. Ma to eliminować potencjalne błędy dotyczące wykorzystywanych materiałów już na etapie produkcji.
Robotyzacja w dużej mierze wykorzystuje urządzenia zdolne do indywidualnej pracy. Są one bardziej zaawansowane technologicznie. Mogą np. wykonywać ruchy umożliwiające manipulację przedmiotami w kilku osiach. Poszczególne maszyny są także w stanie samodzielnie przemieszczać się i komunikować z otoczeniem. Jest to możliwe dzięki czujnikom i sensorom, za sprawą których mogą odbierać bodźce z otoczenia. Wykorzystuje się stosowane już od wielu lat standardowe roboty przemysłowe, a także coraz nowocześniejsze maszyny, których możliwości zwiększają się wraz z rozwojem technologicznym. Są to np. coboty współpracujące z człowiekiem, a nawet roboty autonomiczne, czyli takie, które mogą wykonywać swoje zadania bez zewnętrznej infrastruktury czy podłączenia do prądu. Rozwiązania te są w większości oparte o urządzenia i programy nieprodukowane seryjnie, lecz na indywidualne zamówienie. W związku z tym niezbędne jest precyzyjne określenie potrzeb przedsiębiorstwa, faza testów, a także zintegrowanie maszyn z technologiami już stosowanymi w miejscu pracy.
Automatyzacja i robotyzacja produkcji – korzyści z wprowadzenia
Choć automatyzacja i robotyzacja procesów produkcyjnych to dwa różniące się od siebie procesy, często realizowane są jednocześnie, uzupełniając się wzajemnie. Szczegółowe cele ich wprowadzania są od siebie różne, lecz te ogólniejsze, związane z długofalową perspektywą są już zbieżne. Oto kilka najważniejszych korzyści z automatyzacji produkcji i jej robotyzacji:
- Poprawa jakości produktów – uzyskiwana jest większa powtarzalność produkcji, dzięki czemu można łatwiej utrzymać odpowiednie standardy jakościowe,
- Mniej wadliwych wyrobów i reklamacji – za sprawą eliminacji naturalnych dla czynnika ludzkiego błędów,
- Krótszy czas produkcji – niektóre procesy mogą być wykonywane szybciej, co zwiększa wydajność pracy,
- Redukcja kosztów – poszczególne prace wymagają mniejszego zaangażowania pracowników, a maszyny mogą pracować nawet w trybie ciągłym; zmniejsza się też koszt obsługi reklamacji oraz wadliwych partii produktów,
- Optymalizacja całego procesu produkcyjnego – wraz z automatyzacją i robotyzacją w firmie powstaje system umożliwiający lepsze monitorowanie pracy. Otrzymywane w ten sposób dane pozwalają na bardziej szczegółową analizę wykorzystywanych zasobów i wprowadzanie kolejnych zmian, mających zoptymalizować pracę i zwiększyć efektywność całej firmy,
- Rozwój pracowników – pracownicy zastępowani maszynami bardzo często nie muszą liczyć się z koniecznością znalezienia nowej pracy. Ich wiedza oraz doświadczenie są wykorzystywane w tym samym przedsiębiorstwie – można przenieść ich do ambitniejszej, bardziej kreatywnej pracy. Poszczególne maszyny wymagają też stworzenia nowych stanowisk, na których praca polega na monitorowaniu oraz obsłudze procesów, w czym również lepiej mogą sprawdzić się osoby już znające specyfikę pracy w danym miejscu.
Polecane wpisy blogowe
Automatyzacja przestrzeni magazynowych
Zastosowanie robotów w przemyśle ciężkim, samochodowym i spożywczym